Historia szkoły

Szkoła została założona 24 czerwca 1863 roku i początkowo mieściła się w Szarej Kamienicy na krakowskim Rynku Głównym. Następnie przeniosła się do budynku przy ul. św. Jana, a przez kolejne lata od roku szkolnego 1877/78 siedzibą szkoły był budynek zaadaptowany z kościoła św. Scholastyki przy ul. św. Krzyża. Rok 1904 zapisał się szczególnie w historii szkoły. Otóż otrzymała ona nowy budynek przy ul. Lubomirskiego 19/21. Architektem budynku był pan Zawiejski, a jego budową kierował pan Warczewski.

W dniu 28 XII 1904 roku odbyło się uroczyste poświęcenie budynku, a przebieg tego uroczystego dnia opisuje z przejęciem kronikarz szkoły:

„Działo się to w mieście Krakowie, przy ul. Lubomirskiego na przedmieściu Wesoła we wtorek 20. XII. 1904 roku, było to wtedy gdy na stolicy apostolskiej zasiadał jego świątobliwość Papież Pius V, a berło Habsburgów w Monarchii Austro-Węgierskiej do której Kraków wraz z Galicją należał, dzierżył pełen chwały najjaśniejszy pan Cesarz i Król Franciszek Józef i, gdy namiestnikiem jego w Galicji był ekscelencja Adam hr. Potocki, zaś delegatem tego w Krakowie był Starosta Adam Federowicz, gdy Marszałkiem we Lwowie był ekscelencja Stanisław hr. Badenii, a Prezydentem Miasta Krakowa był prof. dr Juliusz Leo, zaś jego zastępcą Michał Chyliński, a kierownikiem tego zakładu był Karol Drozdowski……..”

Okres 1913-1923 to zawierucha wojenna, która wycisnęła na szkole swoje piętno. W dniu 2 sierpnia 1914 budynek szkolny zajęło wojsko na koszary, a gdy go po 13 miesiącach szkołę opuściło, przedstawiała obraz całkowitego zniszczenia i spustoszenia (2 miesiące trwał remont i dezynfekcja).
Po 1918 roku szkoła wydziałowa przestała istnieć, a na jej miejsce wyrosła 8-klasowa szkoła powszechna. W latach 1920/21 do szkolnictwa powszechnego wprowadzono nowe programy i plany nauczania, a wraz z ogólnym stanem szkolnictwa przechodziła te ewolucje i nasza szkoła.
W roku szkolnym 1929/30 powstaje szkoła powszechna III stopnia, siedmioklasowa im. św. Mikołaja, która w 1937 roku otrzymała sztandar.
Lata 1939-1945 to okres okupacji hitlerowskiej. Nauka w szkole odbywała się, o czym świadczą wypisy nazwisk najlepszych uczniów w kronice szkolnej. Jednocześnie wierni etyce zawodu nauczyciele podjęli pracę w tajnym nauczaniu, za co groziła im śmierć.

Po zakończeniu II wojny światowej w 1948 roku zdecydowano przyjąć zasadę siedmioletniej letniej szkoły podstawowej. Dokonano szeregu zmian w treściach nauczania wprowadzając zasady materializmu i marksizmu. Szkoła przestała nosić nazwę św. Mikołaja i była szkołą TPD nr 3, do której mogła uczęszczać wyłącznie młodzież męska.
W 1961 roku sejm PRL uchwalił ustawę o rozwoju systemu oświaty i wychowania. Usunięto naukę religii i wprowadzono ośmioklasową szkołę podstawową. Do szkoły nr 3 wprowadzono koedukację. W 1963 roku otrzymała ona imię Andrzeja Frycza – Modrzewskiego.
W 1971 roku szkoła podstawowa nr 3 przeniosła się do budynku przy ul. Topolowej. W jej miejsce powstała Szkoła Podstawowa Specjalna nr 131. W roku 1991 powrócono do dawnej tradycji i nadano szkole imię świętego Mikołaja.
28 lat pracy poświęconej dzieciom specjalnej troski oraz zbiegająca się reforma szkolnictwa pozwoliły na utworzenie Zespołu Szkół dla Dzieci z Trudnościami Edukacyjnymi nr 10, obejmującym Szkołę Podstawową nr 131 oraz Gimnazjum nr 61.
W roku 2013 – w 150 rocznicę powstania – Rada Miasta Krakowa dokonała zmiany w dotychczasowym kształcie placówki, powołując do życia Zespół Szkół i Placówek Specjalnych w Krakowie.
W jego skład aktualnie wchodzą: Szkoła Podstawowa nr 131 dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Szkoła Podstawowa nr 17 dla dzieci zagrożonych niedostosowaniem społecznym oraz Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii.

Szkoła to przede wszystkim ludzie, którzy ja tworzą. Pamiętamy o tych, którzy szli przed nami. Zawdzięczamy im wiele. Pozostajemy z podziwem dla ich pracy, talentu i wyjątkowego charakteru.

Pan mgr Leszek Then. Pierwszy dyrektor szkoły. Człowiek który zapoczątkował wielkie dzieło pomocy uczniom najbardziej potrzebującym. To On przeprowadził pierwszy wielki remont budynku szkoły. Wymieniono okna, wyburzono kaflowe piece, założono centralne ogrzewanie. W 1973 roku rozszerzył placówkę przejmując klasy ze szkoły przy ul. Wąskiej. Powstały nowe pracownie zajęć praktycznych i pokój nauczycielski. Przybyło uczniów i nowych nauczycieli. Odchodząc zostawił placówkę dobrze zorganizowaną i mającą już dobrą opinię w Krakowie.

Pani mgr Teresa Bajgrowicz. Wieloletni nauczyciel wychowania muzycznego i logopeda. W szkole Pani Teresa prowadziła chór szkolny oraz przygotowywała wiele przedstawień i konkursów piosenek o Krakowie, szant oraz kolęd.

Pani mgr Grażyna Smarzewska. Nauczyciel historii. Związana ze szkołą od początku jej istnienia. Dzięki niej powstała klasopracownia historyczna. Była organizatorką konkursów wiedzy o Polsce, w których często odnosili sukcesy nasi uczniowie. Nawiązała kontakty z organizacją kombatancką, starała się aby lekcje historii były częścią istniejącej rzeczywistości. Odnalazła w archiwach pierwsze wzmianki o Szkole im św. Mikołaja i opracowała jej historię.

Pani mgr Stanisłwa Mistak. Nauczyciel techniki. Pracę w szkole rozpoczęła w roku 1973. Dzięki niej powstała doskonale wyposażona pracownia szycia, w której uczniowie otrzymywali solidne podstawy do nauki zawodu. Przez wiele lat pełniła społecznie funkcję zastępcy dyrektora.

Pani mgr Teresa Madziar. Nauczyciel nauczania początkowego. Wychowała wiele pokoleń pierwszaków, matkując im od początku nauki szkolnej, przez pierwsze 4 lata szkoły podstawowej.

Pani mgr Irena Morawiec. Nauczyciel nauczania początkowego a następnie ucząca w klasie „życia”. Przewodnicząca Komisji Socjalnej, zawsze chętnie dzieląca się własnym doświadczeniem z młodszymi kolegami.

Pani mgr Zdzisława Kopacz. Nauczyciel reedukator. Wspierała pod względem dydaktycznym uczniów dla których nauka wymagała większego wkładu pracy.

Pani mgr Helena Bysina. Nauczyciel nauczania początkowego. Pracowała w szkole od początku jej istnienia, jej ciepła osobowość ułatwiała małym dzieciom trudny start w pierwszej klasie.

Pani mgr Danuta Ostrowska. Psycholog szkolny – służyła radą i pomocą nie tylko uczniom ale także współpracownikom. Pełna energii i inicjatywy uczestniczyła w życiu szkoły, podejmując wiele działań w celu usprawnienia działalności placówki i dobra dzieci.

Pani Aleksandra Błaszkiewicz. Pracownik sekretariatu szkoły i kierowniczka stołówki. Pracowała od początku istnienia szkoły. Zawsze przyjazna i uśmiechnięta.

Pani mgr Ewa Dura. Wieloletni nauczyciel języka polskiego, wychowawca, pracownik biblioteki szkolnej. Twórca wartości humanistycznych tej szkoły, a jej wrażliwość artystyczna do dnia dzisiejszego zachwyca i budzi podziw.

Pani mgr Anna Pawlikowska. Psycholog szkolny od lat zwązany ze szkołą. Była inicjatorką powstanie w szkole klas dla dzieci z normą intelektualną ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi- z zagrożeniem niedostosowania i zaburzeniami zachowania. Owoce jej pracy do dzisiaj służą całej społeczności szkolnej.

Pani mgr Aleksandra Weglowska. Nauczyciel i wychowawca, wieloletnia oddany pracownik szkoły, przez wiele lat prowadziła bibliotekę szkolną.

Pani mgr Janina Glanowska – Moskała. Nauczyciel, wychowawca, przyjaciel dzieci i młodzieży, wspaniała koleżanka. Przez wiele lat pełniła funkcję wicedyrektora naszej szkoły.

Pan mgr Tadeusz Moskała. Nauczyciel wychowania technicznego. Świetny pedagog i czynny organizator działań naszych związków zawodowych.

Pan mgr Franciszek Chudzio. Nauczyciel, wychowawca, przyjaciel dzieci i młodzieży, którym z oddaniem poświęcił całe zawodowe życie. Przez ponad trzydzieści lat pełnił funkcję dyrektora naszej szkoły, kultywując jej najlepsze tradycje. 

Pani Anna Kaczkowska. Pracownik sekretariatu szkoły i kierowniczka stołówki. Przez wiele lat wspierała naszą szkołę swoją kompetencją i zaangażowaniem.